Ergotherapie en Niet Aangeboren Hersenletsel – NAH
Ergotherapie kan in alle fasen na het optreden van hersenletsel ingeschakeld worden voor:
- Wat is Niet Aangeboren Hersenletsel?
- Mogelijke gevolgen van Niet Aangeboren Hersenletsel
- Diagnostiek en behandeling
- Gebruik van hulpmiddelen
- Instructie en begeleiding van verzorgende en naasten
- Begeleiding bij terugkeer naar het huidige of ander werk
- Wat is Niet Aangeboren Hersenletsel
Niet aangeboren hersenletsel is al het letsel aan hersenen, dat ontstaat na de geboorte. Dat kan bijvoorbeeld letsel zijn ten gevolge van een verkeersongeluk, een ernstige val of een harde klap tegen het hoofd maar ook door een beroerte, een tumor of een bijna-verdrinking.
- Mogelijke gevolgen van Niet Aangeboren Hersenletsel
Er kunnen blijvende gevolgen zijn als gevolg van NAH, die zowel zichtbaar en/of onzichtbaar zijn.
De zichtbare, lichamelijke, functionele beperkingen vallen vaak direct op. Men heeft in de gaten dat er iets aan de hand is, bijvoorbeeld bij halfzijdige verlamming of spraakstoornis.
De onzichtbare gevolgen vallen vaak pas na verloop van tijd op. Vaak pas wanneer het “gewone” leven opgepakt wordt. Het valt op dat dit anders gaat en kan moeilijk te begrijpen zijn. Er kunnen aandachts- en concentratiestoornissen zijn. Ook treden er soms gedragsmatige of emotionele gevolgen op.
De gevolgen kunnen voor iedereen verschillend zijn (in mindere of meerdere mate). Niet iedereen heeft met alle gevolgen te maken
- Diagnostiek en behandeling
Mensen met niet aangeboren hersenletsel kunnen problemen krijgen in het gezin, met het huishouden, in hun werk, tijdens seksualiteit en intimiteit, met hun sociale netwerk, met hun lichamelijke gesteldheid, met hun gedrag en persoonlijkheid, met hun emoties en energie. Vaak gaan de meest vanzelfsprekende handelingen moeizaam en kan men maar één prikkel tegelijk verwerken en het liefst in een rustige omgeving. Wassen, aankleden, koken, boodschappen doen, tuinieren, reizen, werken of het structureren van dagactiviteiten; het kan allemaal tot flinke frustraties leiden, omdat het niet meer zo gaat als voorheen.
Ergotherapie gaat aan de slag met dit soort problemen, met als doel het behouden of opnieuw verkrijgen van een zo groot mogelijke mate van zelfredzaamheid, tevredenheid en zelfstandigheid in het dagelijks leven te vergroten.
Ergotherapie Gooi en Omstreken begeleidt NAH-cliënten altijd in de thuissituatie. Het grote voordeel hiervan is dat mensen in hun eigen omgeving geobserveerd en taakgericht getraind worden. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat dit de zelfredzaamheid enorm vergroot. De behandeling aan huis heeft daarnaast een positief effect op de sociale en maatschappelijke deelname van cliënten en biedt de mogelijkheid om ook de partner erbij te betrekken.
Bij cognitieve revalidatie door een ergotherapeut is de behandeling gericht op:
• Informatie geven over de werking van de hersenen en het hersenletsel in relatie tot de dagelijkse activiteiten die anders verlopen dan voor het hersenletsel;
• Oefenen van de cognitieve vaardigheden die bepalend zijn voor het functioneren om te zien of deze vaardigheden kunnen verbeteren;
• Aanleren van compensatiestrategieën voor de stoornissen die niet meer herstellen;
• Leren toepassen van compensatiestrategieën in de voor de cliënt belangrijke dagelijkse activiteiten.
De ergotherapeut begeleidt de cliënt bij het opnieuw leren uitvoeren en plannen van dagelijkse activiteiten. Dit gebeurt door training en het aanleren van compensatie- en strategietechnieken. Veel mensen met NAH zijn gestopt met hun werk of werken aanzienlijk minder uren. Daardoor vallen ze soms in een gat. Cliënten vullen hun dag met kleine karweitjes, tuinieren en hobby’s, maar dat geeft niet altijd voldoende bevrediging. Hierdoor kan zelfs een depressie ontstaan. Er moet dan ook aandacht worden besteed aan zinvolle dagbestedingsmogelijkheden, aangepast aan de individuele mogelijkheden. Voor de één is dat een nieuwe hobby, voor de ander vrijwilligerswerk of zelfs een (gedeeltelijke) terugkeer naar de oude werkplek. Meer aansluiting met de samenleving is goed voor het zelfbeeld en zelfrespect. Bovendien heeft het een positief effect op de gezondheid.
- Gebruik van hulpmiddelen
Soms is het handig gebruik te (gaan) maken van hulpmiddelen die het uitvoeren van praktiche handelingen gemakkelijker maakt. Er bestaat een groot scala aan hulpmiddelen, bijv. aangepast bestek, een aangepast kookboek, schrijfhulpmiddelen, een aangepaste fiets, een snijplankje geschikt voor eenhandig gebruik et cetera
De ergotherapeut kan met u overleggen of een dergelijk middel voor u aan te bevelen is. Sommige hulpmiddelen hebben wij op voorraad en kunt u tijdelijk uitproberen.
Mocht een hulpmiddel aangevraagd moeten worden bij gemeente of zorgverzekeraar, dan kunnen wij u helpen met het indienen van de aanvraag, zonodig onderbouwd met een ergotherapeutische rapportage.
- Instructie en begeleiding van verzorgende en naasten
Ook het betrekken van de partner en/of andere gezins- leden bij de behandeling van NAH-cliënten verdient veel aandacht. Partners kampen vaak met nervositeit, vermoeidheid, depressieve gevoelens, schuld- en onmachtgevoelens. Ze besteden minder tijd aan ‘de leuke dingen van het leven’ en hebben activiteiten buitenshuis opgegeven. Dit legt vaak een grote druk op de relatie. De ergotherapeut biedt ondersteuning in de vorm van advies, instructies en praktische tips. - Begeleiding bij terugkeer naar het huidige of ander werk
Wanneer cliënten met NAH weer terug (willen) keren naar de huidige baan of op zoek moeten naar een nieuwe functie dan kan de ergotherapeut hierin ondersteunen. Samen met u wordt er gekeken naar de mogelijkheden en eventuele alternatieven.